Dobiegła końca kolejna kampania wykopaliskowa archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego prowadzona w Novae w północnej Bułgarii. Podczas prac badacze dokonali nowych odkryć m.in. w kompleksach zabudowy wojskowej.

Naukowcy pod kierunkiem dr. Sławomira Wadyla z Wydziału Archeologii UW realizują badania, których celem jest rozpoznanie ważnego ośrodka kulturowego w Ciepłem (w powiecie tczewskim) na Pomorzu Wschodnim i analiza jego roli w procesie włączania tego regionu do pierwszego państwa polskiego. Badacze odkryli m.in. bogato zdobione okładziny łęku siodła oraz grobowiec mężczyzny pochowanego z włócznią i ostrogą.  

Od 11 sierpnia do 15 września w Muzeum Narodowym w Warszawie można obejrzeć filmy, których bohaterami są wybitni polscy archeolodzy, uczniowie prof. Kazimierza Michałowskiego, przez wiele lat kierujący badaniami Centrum (dawniej Stacji) Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, w większości związani z Instytutem Archeologii UW (dziś Wydział Archeologii UW). Seansom towarzyszyć będą rozmowy, podczas których archeolodzy opowiedzą o prowadzonych przez siebie badaniach oraz ich wynikach.

Ostatni sezon wykopaliskowy w armeńskim Metsamor dostarczył kolejnych informacji o funkcjonowaniu miasta oraz zamożności jego mieszkańców. Dotychczasowe odkrycia ekspedycji w Metsamor, w której uczestniczą naukowcy z UW, są obecnie prezentowane na wystawie w Erywaniu.

Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej wyróżniani są wybitni badacze za ich szczególne osiągnięcia i odkrycia naukowe. Wśród tegorocznych laureatów jest prof. Adam Łajtar z Wydziału Archeologii UW, nagrodzony w obszarze nauk humanistycznych i społecznych za interpretację źródeł epigraficznych, ukazującą religijne i kulturowe aspekty funkcjonowania średniowiecznych społeczności zamieszkujących Dolinę Nilu.

– Uniwersytet Warszawski, zatrudniający numizmatyków i kształcący w tym zakresie wielu doktorantów, od lat jest postrzegany jako bardzo ważne centrum światowej numizmatyki. Powierzenie UW organizacji Kongresu potwierdza tę rangę i prestiż – mówi prof. Aleksander Bursche z Wydziału Archeologii. Od 11 do 16 września na UW odbywa się XVI Międzynarodowy Kongres Numizmatyczny.

Międzynarodowy zespół naukowców, do którego należy prof. Arkadiusz Sołtysiak z Wydziału Archeologii UW, przeprowadził badanie genomów ponad 700 osobników wczesnych cywilizacji, zamieszkujących region „Południowego Łuku”, czyli obszaru geograficznego łączącego Azję i Europę. Zebrane dane posłużyły do przetestowania różnych hipotez o rozwoju kulturowym i społecznym populacji w tym regionie od początków rolnictwa do późnego średniowiecza. Wyniki badań zostały przedstawione w trzech artykułach, które ukazały się w czasopiśmie „Science”.

Korzenie germańskiego pieniądza sięgają 200 lat wcześniej, niż do tej pory sądzono. Międzynarodowy zespół, którego członkami są badacze z Uniwersytetu Warszawskiego, odkrył że Germanie wytwarzali monety już w drugiej połowie III w. Naukowcy przedstawili rezultaty projekty badawczego IMAGMA w filmie dostępnym na portalu YouTube.

22 lutego odbędzie się kolejne spotkanie z cyklu „8 wykładów na Nowe Tysiąclecie”. Prof. Piotr Dyczek z Wydziału Archeologii UW opowie o budowlach oraz zabytkach, których badanie i analiza doprowadziły do istotnych nowych odkryć będących wkładem naukowców z UW do ogólnoświatowej wiedzy o antyku.

Na stanowisku Marea w północnym Egipcie zlokalizowano nieznaną część starożytnego miasta, założonego w drugiej połowie VI w. To ważne odkrycie, którego dokonali naukowcy z Wydziału Archeologii i Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW, ponieważ w okresie późnego antyku egipskie nowe kompleksy miejskie powstawały bardzo rzadko.

– Badania w kościele klasztornym pw. Najświętszej Marii Panny, w Klasztorze Syryjczyków, dostarczają nam wielu informacji na temat życia wspólnoty mnichów. Malowidła, zwłaszcza te wykonane przez mnichów z Tikritu, stanowią unikatowe świadectwo sztuki syryjskiej, co jest szczególnie cenne w sytuacji, gdy zabytki sztuki z tamtych rejonów uległy prawie całkowitemu zniszczeniu – mówi dr hab. Dobrochna Zielińska z Wydziału Archeologii UW, kierująca pracami w Deir al-Surian.

Utworzenie sieci innowacyjnych, mobilnych laboratoriów badawczych na Uniwersytecie Warszawskim, to jeden z celów projektu "Cyfrowa infrastruktura badawcza dla humanistyki i nauk o sztuce DARIAH-PL", który będzie realizowany w ECEG UW w Chęcinach. Konsorcjum DARIAH-PL koordynowane przez UW uzyskało na realizację projektu 100 mln zł w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój.

Ostatnie badania naukowców z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego przyczyniły się do nowego odkrycia o szczególnym znaczeniu. Na mozaice figuralnej z pierwszej połowy IV w. n.e. zauważono ogromne koło hydrauliczne. Według dr. hab. Marka T. Olszewskiego jest to najstarsze znane dotąd przedstawienie norii.

Po wieloletnich badaniach prowadzonych przez dr. hab. Marka T. Olszewskiego z Wydziału Archeologii UW program ikonograficzny słynnej mozaiki z tzw. sali przyjęć w rzymskim Domu Aiona na Cyprze został rozwiązany. Interpretacja polskiego badacza zyskała poparcie w środowisku międzynarodowym.

2 września na UW odbyło się spotkanie z Ministrem ds. Turystyki i Starożytności Egiptu. Wzięli w nim udział przedstawiciele władz UW, MNiSW, MSZ oraz polskiego środowiska archeologicznego. Spotkanie dotyczyło zaangażowania polskich naukowców w poznawanie historii Egiptu.