Komisja Europejska opublikowała wyniki konkursu w ramach Działania „Maria Skłodowska-Curie” Doctoral Networks 2024. Cztery projekty rekomendowane do finansowania będą realizowane lub współrealizowane na Uniwersytecie Warszawskim. Wyróżniono projekty naukowców z wydziałów: Archeologii, Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, a także Historii oraz Fizyki.

Archeolodzy z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Kazimierza Michałowskiego (CAŚ) UW zakończyli pierwszy sezon badań na stanowisku Argisztikhinili w Armenii. Podczas wykopalisk odsłonięto pozostałości dwóch dużych rezydencji z VI wieku p.n.e., a także cmentarzysko znajdujące się w ich bezpośrednim sąsiedztwie.

Naukowcy z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego badają starożytne miasto Ptolemais w Cyrenajce we wschodniej Libii. Podczas najnowszych wykopalisk odkryli fragmenty domu dostojnika, kamienne pojemniki i maskę w cysternie na wodę.

– Jesteśmy jedynym żyjącym gatunkiem człowieka na Ziemi. Ale nie zawsze tak było. Jeszcze pięćdziesiąt czy sześćdziesiąt tysięcy lat temu Ziemię zamieszkiwało kilka różnych populacji hominidów – mówi prof. Małgorzata Kot z Wydziału Archeologii UW, laureatka ERC Consolidator Grant. W ramach grantu przyznanego przez Komisję Europejską badaczka będzie realizować projekt INASIA: Czy to ludzie współcześni? Inicjalny górny paleolit w zachodniej części Azji Centralnej.

Archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego wzięli udział w nowatorskich badaniach, które odkrywają historię pięciu pokoleń zachodniogermańskiego ludu Longobardów. Artykuł na ten temat  ukazał się w czasopiśmie „Proceedings of the National Academy of Sciences”.

Kilkanaście przedmiotów będących dziełem celtyckich kowali odkryli w jednym z kujawskich jezior archeolodzy podwodni z UW.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło wyniki naboru w programie „Ochrona zabytków archeologicznych”. Do finansowania zakwalifikowały się łącznie cztery projekty zgłoszone przez badaczy z Uniwersytetu Warszawskiego. Najwyższe dofinansowanie otrzymał projekt kierowany przez dr. Mikołaja Pławińskiego z Wydziału Archeologii UW.

Naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego przeprowadzili badania archeologiczne w krypcie w kościele parafialnym w Pucku w województwie pomorskim. Badania dostarczyły istotnych danych  dotyczących kultury funeralnej w czasach nowożytnych – m.in. informacji na temat strojów pogrzebowych oraz praktyk związanych z pochówkiem. Wyniki badań zostały zebrane w pracy zbiorowej pod redakcją dr Karoliny Blusiewicz i dr. Michała Starskiego, która właśnie została wydana.

Zespół archeologów pod kierownictwem dr hab. Małgorzaty Kot z Wydziału Archeologii UW zakończył pierwszy etap prac badawczych w Jaskini Raj. Naukowcy odkryli szczątki zwierząt plejstoceńskich, m.in. kości niedźwiedzia i lwa jaskiniowego, mamuta czy fragmenty poroży reniferów.

Naukowcy z Wydziału Archeologii UW wzięli udział w międzynarodowym projekcie mającym na celu określenie natężenia oraz przyczyn migracji ludzi w obrębie Cesarstwa Rzymskiego i w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Wyniki badań DNA rzucające nowe światło na historię populacji Europy w pierwszym tysiącleciu n.e. opublikowano w czasopiśmie „eLife“.

24 stycznia na Wydziale Archeologii UW odbyło się oficjalne otwarcie Pracowni Archeologii Europy Wschodniej. Naukowcy będą współpracować m.in. z badaczami z Ukrainy i Białorusi.

Wiosną badacze z Wydziału Archeologii UW i Fundacji Terra Desolata odkryli w Puszczy Boreckiej ślady osady ludzkiej. Jesienią wrócili, aby bliżej przyjrzeć się odkryciu. Znaleźli kamienny bruk oraz biżuterię z brązu. Najprawdopodobniej jest to osada Jaćwingów.

Prof. Freiherr Claus von Carnap-Bornheim, badacz problematyki okresu rzymskiego, został doktorem honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego. Uroczystość nadania honorowego tytułu odbyła się 5 grudnia w Pałacu Kazimierzowskim.

Numizmatycy z Wydziału Archeologii UW przebadali tysiące monet odkrytych w Marei – mieście położonym nieopodal Aleksandrii. Ich ustalenia zmieniają utrwalony w dotychczasowej literaturze obraz obiegu monetarnego w Egipcie u schyłku starożytności.

Międzynarodowy zespół naukowców z udziałem prof. Arkadiusza Sołtysiaka z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego prowadzi badania dotyczące zjawiska przemocy w dawnych ludzkich społecznościach na obszarze Bliskiego Wschodu. Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym „Nature Human Behaviour”.

Dobiegła końca kolejna kampania wykopaliskowa archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego prowadzona w Novae w północnej Bułgarii. Podczas prac badacze dokonali nowych odkryć m.in. w kompleksach zabudowy wojskowej.

Naukowcy pod kierunkiem dr. Sławomira Wadyla z Wydziału Archeologii UW realizują badania, których celem jest rozpoznanie ważnego ośrodka kulturowego w Ciepłem (w powiecie tczewskim) na Pomorzu Wschodnim i analiza jego roli w procesie włączania tego regionu do pierwszego państwa polskiego. Badacze odkryli m.in. bogato zdobione okładziny łęku siodła oraz grobowiec mężczyzny pochowanego z włócznią i ostrogą.  

Od 11 sierpnia do 15 września w Muzeum Narodowym w Warszawie można obejrzeć filmy, których bohaterami są wybitni polscy archeolodzy, uczniowie prof. Kazimierza Michałowskiego, przez wiele lat kierujący badaniami Centrum (dawniej Stacji) Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, w większości związani z Instytutem Archeologii UW (dziś Wydział Archeologii UW). Seansom towarzyszyć będą rozmowy, podczas których archeolodzy opowiedzą o prowadzonych przez siebie badaniach oraz ich wynikach.