Inicjatywy społeczne
Społeczna odpowiedzialność szkół wyższych nie ogranicza się jedynie do działań na rzecz członków własnej społeczności, a więc wspierania studentów czy pracowników. Doświadczeniem i wiedzą uczelnie powinny wspomagać społeczności lokalne, animować miejscowe życie społeczne i kulturalne, popularyzować naukę, promować akademickie wartości i standardy: odpowiedzialności, rzetelności, dbałości o prawdę. Jako ośrodki opiniotwórcze uniwersytety powinny zapewniać powszechny dostęp do wyników swoich badań, ekspertyz i analiz.
Społeczny aspekt badań
Nie bez wpływu na społeczności lokalne pozostaje działalność naukowa Uniwersytetu, w Polsce i poza jej granicami. Przykładem mogą być badania etnologów i archeologów, zachowujących dla przyszłych pokoleń dziedzictwo kulturalne regionu czy kraju lub wręcz ratujących je przed unicestwieniem (np. w Sudanie). Wykopaliska mające odkryć historię starożytnych osad często przyczyniają się do rozwoju współczesnych miast i miasteczek, wpływając na miejscową infrastrukturę czy rozwój turystyki.
Prowadząc badania, uczeni często zapraszają do udziału w nich osoby spoza uczelni. Korzyść jest obopólna – naukowcy zbierają dane do projektów, zaś uczestnicy otrzymują profesjonalną pomoc. Przykładem jest działalność jednostek Wydziału Psychologii: Pracownia Psychologii Zaburzeń Rodziny oferuje konsultacje oraz psychoterapię rodzinną, Interdyscyplinarne Centrum Genetyki Zachowania pomaga w leczeniu stresu pourazowego u uczestników wypadków komunikacyjnych i rodzin ofiar. Z kolei rodzice niemowląt biorących udział w badaniach Pracowni Psychologii Niemowląt (pierwszego Babylabu w Polsce) mogą uzyskać wiele cennych informacji na temat rozwoju swojego dziecka.
Program wolontariatu
W 2013 roku otwarto na uczelni Uniwersyteckie Centrum Wolontariatu. Ośrodek zajmuje się promocją idei wolontariatu, pomaga w realizacji nowych projektów zgłaszanych przez członków społeczności akademickiej, a także pośredniczy między chętnymi do pomocy a firmami i instytucjami, które tej pomocy potrzebują. UCW współpracuje m.in. ze stowarzyszeniami „Otwarte drzwi” oraz „mali bracia Ubogich”, Uniwersytetem Dzieci, Towarzystwem Mokotowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku i ośrodkami pomocy społecznej. Centrum uczestniczy w Wolontariacie Europejskim, czyli unijnym programie wspierającym międzynarodowe projekty wolontariackie z udziałem młodzieży z całej Europy.
Pod koniec 2021 roku w bazie UCW było zarejestrowanych 2703 wolontariuszy. Są to przede wszystkim studenci, ale także doktoranci, pracownicy, emeryci i absolwenci UW. W grupie wolontariuszy jest 664 osób niepolskojęzycznych. Prawie 80% zarejestrowanych w bazie stanowią kobiety.
Pojedyncze projekty wolontariackie pojawiały się na uczelni już wcześniej:
- przy Wydziale Prawa i Administracji działają dwa ośrodki udzielające bezpłatnych porad prawnych: Akademicka Poradnia Prawna dla studentów wszystkich uczelni warszawskich oraz Klinika Prawa – pomagająca osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej,
- z pomocy wolontariuszy korzysta Biuro ds. Osób z Niepełnosprawnościmi UW, m.in. przy adaptacji książek do potrzeb osób niewidomych i słabowidzących. Wolontariuszami są także dziennikarze akademickiego radia Kampus.
Osoby z niepełnosprawnościami na UW
Od lat Uniwersytet przywiązuje dużą wagę do zapewnienia równego dostępu do wykształcenia osobom z niepełnosprawnościami. Likwidowane są wszelkie bariery architektoniczne, techniczne i społeczne. Na uczelni istnieje m.in. największa w Polsce biblioteka naukowa dla osób, które nie mogą czytać zwykłego druku.
Więcej informacji znajduje się na stronie Biura ds. Osób z Niepełnosprawnościami UW >>
Uczelnia angażuje się także w projekty na rzecz osób z niepełnosprawnościami spoza swojej społeczności, promuje w społeczeństwie ideę otwartości i większej wrażliwości na ich potrzeby.
Więcej informacji znajduje się w zakładce „Na rzecz osób z niepełnosprawnościami” >>
W kwietniu 2017 roku Uniwersytet Warszawski otrzymał dwie nagrody w konkursie architektoniczno-urbanistycznym „Lider Dostępności”. Celem konkursu jest docenianie najlepszych rozwiązań urbanistycznych i architektonicznych, które pozwalają dostosować budynki i przestrzeń dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami. UW został wyróżniony w kategorii sieć placówek – dla całej uczelni za kompleksowe dostosowanie obiektów dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz prowadzenie spójnej polityki w obszarze dostępności, a także w kategorii obiekt mieszkalny – za architektoniczne dostosowanie Domu Studenckiego nr 4.
W 2019 roku Uniwersytet Warszawski został nagrodzony za systematyczne działania w celu poprawy dostępności architektonicznej uczelni dla osób z niepełnosprawnościami oraz za całościową aktywność na rzecz tworzenia środowiska przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych.