Międzynarodowy zespół astronomów, kierowany przez naukowców z Max Planck Institute for Extraterrestrial Physics, opisał w tygodniku „Nature” odkrycie unikalnego układu podwójnego gwiazd. Współautorem artykułu jest prof. Andrzej Udalski z Obserwatorium Astronomicznego UW.

Zespół astronomów, którego członkiem jest dr Przemysław Mróz z Obserwatorium Astronomicznego UW, odkrył niezwykłą parę gwiazd obiegających się w zaledwie 51 minut. Jej własności potwierdzają sformułowaną kilkadziesiąt lat temu teorię ewolucji układów kataklizmicznych.

12 sierpnia, po ponad dwóch latach przerwy, wznowiono regularne obserwacje w ramach projektu OGLE w Obserwatorium Las Campanas w Chile. Zespół astronomów z Obserwatorium Astronomicznego UW – profesorowie Andrzej Udalski, Michał Szymański oraz dr Jan Skowron – wykonali dokładny przegląd i serwis teleskopu, aparatury oraz zaplecza stacji.

Międzynarodowa grupa astronomów z udziałem naukowców z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego odkryła „uśpioną” czarną dziurę o masie gwiazdowej w sąsiedniej galaktyce – Wielkim Obłoku Magellana. Jest to pierwszy tego typu obiekt znaleziony poza Drogą Mleczną. Odkrycie było możliwe dzięki sześcioletnim obserwacjom spektroskopowym wykonanym za pomocą teleskopu VLT należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) oraz niemal dwudziestoletnim obserwacjom fotometrycznym prowadzonym w ramach polskiego projektu OGLE za pomocą Teleskopu Warszawskiego w Chile.

Badacze z zespołu misji kosmicznej Gaia opublikowali katalog z danymi o naszej Galaktyce. Dzięki tym informacjom naukowcy szczegółowo opisują miliardy gwiazd, nowo odkryte planety oraz kandydatki na czarne dziury. W pracach nad najdokładniejszym przewodnikiem po Drodze Mlecznej uczestniczą astronomowie z UW.

Odkrycie swobodnej czarnej dziury ogłosili naukowcy z dwóch międzynarodowych zespołów badawczych, które współtworzą zaangażowani w projekt OGLE astronomowie z Obserwatorium Astronomicznego UW. Jest to pierwsza zakończona powodzeniem detekcja tych egzotycznych obiektów.

9 miliardów lat świetlnych od Ziemi, w centrum odległej galaktyki aktywnej, odkryto parę supermasywnych czarnych dziur. Obiekty obiegają się co dwa lata, co przypomina kosmiczny taniec. Emisja fal grawitacyjnych powoduje, że odległość między nimi maleje. Za zaledwie 10 tys. lat mogą się ze sobą zderzyć.

9 lutego 1996 roku po raz pierwszy użyto Teleskopu Warszawskiego, uruchomionego dzięki Obserwatorium Astronomicznemu UW w chilijskim Las Campanas. Za jego pomocą badacze zaangażowani w projekt OGLE obserwują ponad miliard gwiazd Drogi Mlecznej i sąsiednich galaktyk. Z okazji 26. „urodzin” Telescopio Polaco przypominamy tekst o pracy uniwersyteckich astronomów, opublikowany w piśmie uczelni „UW”.

− Wielu astronomów obawia się, że satelity, które na obrazach teleskopowych wyglądają jak długie smugi, mogą utrudniać, a nawet uniemożliwiać prowadzenie obserwacji astronomicznych wykonywanych z powierzchni Ziemi – mówi dr Przemysław Mróz z Obserwatorium Astronomicznego UW, który wraz z międzynarodowym zespołem naukowców zbadał wpływ rosnącej liczby satelitów na obserwacje astronomiczne.

– Chciałem Wam pogratulować i podziękować za Waszą pasję, konsekwencję w działaniu, za odwagę w pozyskiwaniu grantów. Jesteście tymi osobami, które ciągną Uniwersytet Warszawski do przodu. Cieszę się ze wszystkich Waszych sukcesów – mówił prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, podczas spotkania z laureatami grantów ERC, które odbyło się 17 stycznia.

Troje naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego dołączyło do grona laureatów prestiżowych grantów Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych. Laureatami Starting Grants zostali: dr Paweł Nowakowski z Wydziału Historii, dr Dorota Skowron z Obserwatorium Astronomicznego na Wydziale Fizyki oraz dr hab. Michał Tomza z Wydziału Fizyki.

– Z punktu widzenia astronoma bardzo ważne jest odkrycie jak największej liczby planet pozasłonecznych. Bardzo istotne jest również to, aby badać je w różnych miejscach w naszej galaktyce, a najlepiej też w innych galaktykach – mówi dr Dorota Skowron z Obserwatorium Astronomicznego UW, laureatka prestiżowego Starting Grant ERC. Badaczka opracuje nową metodę, która pozwoli odkrywać odległe układy planetarne.

Naukowcy z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego (OAUW) zaobserwowali pojaśnienie gwiazdy spowodowane przejściem ciemnego obiektu na linii biegu promieni świetlnych. Dzięki zjawisku mikrosoczewkowania grawitacyjnego udało im się zważyć niewidoczny obiekt z zaskakująco dużą dokładnością. Prawdopodobnie jego masa jest większa od masy Słońca. Wyniki tych badań zostały opublikowane w „Nature Astronomy” oraz „Astronomy & Astrophysics”.

– Mamy nadzieję, że będzie to doskonała zabawa, pouczająca rozrywka, okazja, żeby utrwalić zasady ortografii, zobaczyć, jaki nasz język jest piękny, bogaty, różnorodny, jak można się nim bawić – mówi prof. Katarzyna Kłosińska, kierująca Obserwatorium Językowym UW, które organizuje II edycję Dyktanda Uniwersytetu Warszawskiego. Jakie pułapki językowe tym razem czekają na uczestników? Tego dowiemy się 25 listopada. Dyktando odbędzie się w formie online.

Detektory Virgo i LIGO w ich ostatniej kampanii obserwacyjnej wykryły 35 nowych sygnałów fal grawitacyjnych. Łącznie zarejestrowano ich już 90. Zbiór danych, opublikowany w tzw. trzecim katalogu sygnałów przejściowych, dostarcza nowych informacji na temat populacji czarnych dziur, a w konsekwencji życia i śmierci gwiazd. W obserwacjach brali udział naukowcy z Obserwatorium Astronomicznego UW.

Planety swobodne to obiekty, które nie krążą wokół żadnej gwiazdy. Międzynarodowy zespół astronomów – za pomocą Kosmicznego Teleskopu Keplera – odkrył cztery takie ciała niebieskie. Odkrycie zostało opisane na łamach czasopisma „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. W badaniach brał udział dr Radosław Poleski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego.

Naukowcy z Obserwatorium Astronomicznego UW uczestniczyli w odkryciu nowego obiektu astronomicznego złożonego z gwiazdy neutronowej i czarnej dziury. Od dziesięcioleci przewidywano istnienie tego układu, dopiero kilka miesięcy temu udało się zaobserwować go po raz pierwszy. Wyniki odkrycia zostały właśnie opublikowane w czasopiśmie „The Astrophysical Journal Letters”.

10 czerwca, przez niemal dwie godziny, z terenu całej Polski można było dostrzec efekty częściowego zaćmienia Słońca przez Księżyc. Ostatnio takie zjawisko obserwowane było w 2015 roku. Tym razem zainteresowani mogli je podglądać pod okiem astronomów z Uniwersytetu Warszawskiego.