„Budowanie mostów – w drodze do jednego Uniwersytetu Europejskiego”. Pod takim hasłem odbyło się tegoroczne spotkanie przedstawicieli ośmiu uczelni członkowskich Sojuszu 4EU+. W wydarzeniu zorganizowanym na Uniwersytecie w Mediolanie wzięło udział około trzydziestu osób z UW.

Sojusz 4EU+ jest jedną z inicjatyw strategicznych UW. Tworzą go europejskie uczelnie badawcze: Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Karola w Pradze, Uniwersytet w Heidelbergu, Uniwersytet Paris-Panthéon-Assas, Uniwersytet Sorboński, Uniwersytet Kopenhaski, Uniwersytet Genewski oraz Uniwersytet w Mediolanie. Współpraca dotyczy tworzenia wspólnych ram kształcenia i innowacyjnej oferty dydaktycznej, prowadzenia badań naukowych przez międzyuczelniane, multidyscyplinarne zespoły badaczy, inicjatyw związanych z innowacyjnością, transferem technologii i społeczną odpowiedzialnością uczelni. 

W 2019 roku Sojusz otrzymał status Uniwersytetu Europejskiego w pilotażowym konkursie Komisji Europejskiej „European Universities” finansowanym z programu Erasmus+. W kolejnej edycji dofinansowanie otrzymał One Comprehensive Research European University (1CORE), projekt Sojuszu 4EU+ (27 lipca 2022 roku). Zakłada on m.in. przygotowanie wielo- i interdyscyplinarnej oferty edukacyjnej, innowacyjne kształcenie oparte na badaniach, zintensyfikowanie fizycznej oraz wirtualnej mobilności, a także opracowanie nowej wspólnej infrastruktury cyfrowej.

Co roku 4EU+ organizuje spotkania przedstawicieli członków swojej społeczności. Pierwszy Annual Meeting odbył się w 2019 roku na Uniwersytecie Sorbońskim w Paryżu, drugi – w formule online – został zorganizowany przez Uniwersytet Karola w Pradze, trzeci miał miejsce na Uniwersytecie w Heidelbergu, a czwarty na Uniwersytecie Kopenhaskim.

W tym roku Annual Meeting 4EU+ odbyło od 7 do 9 listopada na Uniwersytecie w Mediolanie. Towarzyszyło mu hasło przewodnie #BuildingBridges – Becoming one European University. Wzięli w nim udział rektorzy, prorektorzy zajmujący się kształceniem i sprawami naukowymi, badacze zaangażowani w prace czterech programów flagowych, pracownicy administracyjni oraz doktoranci i studenci. Uniwersytet Warszawski reprezentowało około trzydziestu osób, w tym członkowie zespołu rektorskiego: prof. Sławomir Żółtek, prorektor ds. studentów i jakości kształcenia, prof. Sambor Grucza, prorektor ds. współpracy i spraw pracowniczych, prof. Zygmunt Lalak, prorektor ds. badań, prof. Ewa Krogulec, prorektor ds. rozwoju, a także koordynatorzy programów flagowych 4EU+ na UW: dr Catherine Suski-Grabowski, dr Grzegorz Kula, dr hab. Kamila Miłkowska-Samul, prof. Agata Bareja-Starzyńska, prof. Błażej Miasojedow, dr hab. Julia Pawłowska oraz dr Mariola Zalewska. 

Wydarzenie było okazją do bezpośredniego kontaktu (face to face) i zacieśnienia współpracy między uczelniami partnerskimi.

Pierwszego dnia odbyły się m.in. spotkania grup roboczych 4EU+ zajmujących się mobilnością i projektami edukacyjnymi. Swoje posiedzenia odbyły też Komitet Zarządzający (Management Committee) oraz Rada Akademicka (Academic Council), a także Komitet projektu TRAIN4EU+.

Podczas uroczystości otwarcia w XV-wiecznej siedzibie Uniwersytetu w Mediolanie Ca’ Granda uczestników spotkania powitali rektor uczelni-gospodarza prof. Elio Franzini, wiceburmistrz Mediolanu Anna Scavuzzo, prezydent Lombardii Attilio Fontana oraz szefowa Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej (KE) w Mediolanie Claudia Colla.

Budując mosty

8 listopada uczestnicy Annual Meeting spotkali się w Aula Magna budynku Ca’ Granda. Głównym punktem programu tego dnia była sesja otwarta dotycząca budowania jednego Uniwersytetu Europejskiego.

– Chciałbym podkreślić kluczowe znaczenie wspierania idei sojuszy uczelni europejskich. Te partnerstwa, włączając nasz 4EU+, są czymś więcej niż tylko umowami o współpracy. To kamienie węgielne rozwoju i innowacji w szkolnictwie wyższym. W coraz bardziej zglobalizowanym świecie nasze europejskie uniwersytety muszą łączyć siły, by pozostać konkurencyjnymi na arenie międzynarodowej. Uczelniane sojusze dają szansę na poszerzanie własnych zasobów, dzielenie się wiedzą oraz oferowanie szerszego zakresu możliwości dla studentów. A to z kolei przyczynia się do wzmocnienia kształcenia i badań naukowych prowadzonych na całym kontynencie – powiedział prof. Elio Franzini, rektor Uniwersytetu w Mediolanie, otwierając wydarzenie.

Słowa powitania wygłosili też Elena Buscemi, przewodnicząca Rady Miasta Mediolan, prof. Henrik C. Wegener, rektor Uniwersytetu Kopenhaskiego, prof. Tiziana Lippiello, rektor Uniwersytetu Ca’ Foscari, prezydent sojuszu EUTOPIA i przedstawicielka Konferencji Rektorów Uniwersytetów Włoskich, dr Michelle Mazzola z Dyrekcji Generalnej ds. umiędzynarodowienia i komunikacji we włoskim Ministerstwie Oświaty, Szkolnictwa Wyższego i Nauki, oraz prof. Antonella Baldi, prorektor Uniwersytetu w Mediolanie ds. umiędzynarodowienia.

Hasłem przewodnim całego spotkania było budowanie mostów, oznaczające nie tylko rozwój współpracy na polu edukacji, badań czy innowacji, ale również łączenie poprzez Sojusz różnych podejść, perspektyw, kultur i tradycji; podkreślanie bogactwa w europejskiej różnorodności.

8 listopada odbyły się panele dotyczące:

• Sojuszu 4EU+ i inicjatywy Uniwersytetów Europejskich – o tym, czym jest Sojusz i jakie szanse przed europejskim szkolnictwem wyższym otwiera idea Uniwersytetów Europejskich mówiły Isabelle Kratz, sekretarz generalna Sojuszu, Elia Montani, przedstawiciel studentów w Radzie Akademickiej 4EU+, Marta Lis, przewodnicząca Komitetu Wykonawczego Studentów 4EU+, oraz Vanessa Debiais-Sainton z Komisji Europejskiej;
• ponownej wizji wspólnej przyszłości – kluczowej roli Uniwersytetów Europejskich: przemówienie główne wygłosił prof. Maurizio Ferrera, politolog z Uniwersytetu w Mediolanie;
• budowy międzyuczelnianego kampusu – w tej części udział wzięli m.in. reprezentanci Uniwersytetu Warszawskiego: Jan Chmielewski-Gill, przedstawiciel studentów, oraz dr Marta Jaworska-Oknińska z Biura Międzynarodowych Programów Badawczych, która przedstawiła ofertę edukacyjną Sojuszu, w tym wspólne programy studiów, w tym MERGED realizowany w ramach programu Erasmus Mundus Joint Master; podczas debaty zaprezentowano również projekt TRAIN4EU+, otwarte kursy MOOC, shared courses, Portal Studenta czy projekt ED-AFFICHE – European Degree: Advancing, Facilitating and Fostering International Collaboration in Higher Education;
• pomostu między edukacją a badaniami – uczestnicy zaprezentowali wspólne projekty w zakresie badań, edukacji i rozwoju kompetencji pracowników realizowane w ramach czterech programów flagowych (Flagshipów);
• osiągnięć i strategii na przyszłość – poszczególne grupy robocze (mobilnościowa, edukacyjna, ds. zarządzania jakością, komunikacyjna etc.) odbyły podsumowujące dotychczasową działalność spotkania. Następnie miało miejsce tzw. General Assembly, czyli zgromadzenie ogólne, którego częścią była debata z udziałem przedstawicieli władz ośmiu uczelni członkowskich Sojuszu. UW reprezentował prof. Sambor Grucza, prorektor ds. współpracy i spraw pracowniczych.

– Wierzę, że innowacje są podstawowym i najważniejszym czynnikiem budowania jakości w naszych uniwersytetach i całym Sojuszu. Przez innowacje rozumiem intensywne działania biznesowe i przemysłowe, a także każdą pozytywną zmianę w zakresie produktów i procesów, tworzącą tzw. wartość dodaną. Sojusz 4EU+ jest autorem wielu innowacji, rozwijanych stopniowo. Myślę tu m.in. o grantach otrzymanych w 2019 i 2022 roku. Dzięki 4EU+ rozwijamy się nie tylko jako cały Sojusz, ale również lokalnie, wewnątrz własnych społeczności. Jednym z naszych zadań na przyszłość jest zastanowienie się nad tym, w jaki sposób pozostawać innowacyjnym i jak w odpowiedni sposób spełniać oczekiwania naszego środowiska. Warto zwrócić przy tym uwagę m.in. na aspekt wykorzystywania sztucznej inteligencji – powiedział prof. Sambor Grucza, prorektor UW ds. współpracy i spraw pracowniczych.

Podczas Zgromadzenia Ogólnego rektor Uniwersytetu Kopenhaskiego przekazał przewodnictwo w Sojuszu rektorowi Uniwersytetu w Mediolanie.

Europejski program innowacji

9 listopada kontynuowane były spotkania grup roboczych. Podczas sesji finałowej Massimo Gaudina z Komisji Europejskiej zaprezentował inicjatywę The New European Innovation Agenda, program przyjęty 5 lipca 2022 roku, który zakłada zapewnienie Europie pozycji lidera w zakresie na nowo pomyślanych innowacji technologicznych i start-upów.