Po 13 latach przerwy wymuszonej wojną domową w Libii misja Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego powróciła do Ptolemais, ważnego i dużego miasta portowego starożytnej Cyrenajki na wybrzeżu Morza Śródziemnego.

Ptolemais to jedno z największych starożytnych miast greckich, założone przez rządzących Cyrenajką egipskich królów z dynastii Ptolemeuszów w III wieku p.n.e. i istniejące aż do podboju arabskiego w VII wieku n.e. W okresie późnego antyku zyskało rangę stolicy rzymskiej prowincji. Ptolemais jest jednocześnie miastem, którego nie objęła współczesna zabudowa. Umożliwia to archeologom badanie różnych aspektów funkcjonowania starożytnego miasta i życia jego mieszkańców z wykorzystaniem wielu metod naukowych.

 

Początki

Badania archeologiczne w libijskim Ptolemais zostały zapoczątkowane przez prof. Tomasza Mikockiego z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego w 2001 roku. Obejmowały kwartał zabudowy rezydencjonalnej położony w centrum antycznego miasta. Podczas ówczesnej misji badacze odkryli kilka domów, w tym Dom Leukaktiosa – bogato dekorowany malowidłami ściennymi i mozaikami o tematyce mitologicznej, zwany także Willą z Widokiem. Badania były prowadzone przez niemal 10 lat, aż do wybuchu rewolucji libijskiej.

 

– To, co przez lata pozostawało w sferze planów i marzeń, stało się rzeczywistością – tak o powrocie misji archeologicznej do Ptolemais mówi dr Piotr Jaworski z Wydziału Archeologii UW.

 

Archeologia podwodna

W czerwcu ekspedycja kierowana przez dr. Piotra Jaworskiego przeprowadziła w Ptolemais pierwsze po tak długiej przerwie badania archeologiczno-konserwatorskie oraz inwentaryzację znalezisk z lat 2001–2010, które otrzymały nową powierzchnię magazynową. Powrót do Ptolemais był możliwy dzięki podpisanej w ubiegłym roku w Trypolisie koncesji na wykopaliska i badania nieinwazyjne.

 

Badacze z Wydziału Archeologii UW oraz Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie dokonali oceny stanu zachowania bezcennych znalezisk odkrytych w latach 2001–2010 oraz opracowali strategię konserwatorską na kolejne lata. Przeprowadzono także badania nad nowo odkrytymi inskrypcjami i monetami.

 

– Nadrzędnym celem tegorocznej misji było przygotowanie się do zaplanowanego na przyszły rok pełnego sezonu wykopaliskowego – wyjaśnia dr Piotr Jaworski i dodaje: – Otwieramy nowy obszar badań Ptolemais, obejmujący rozpoznanie metodami archeologii podwodnej obszaru starożytnego portu. Pierwszym krokiem w tym kierunku było zeskanowanie dna morskiego przy użyciu sonaru.

 

Więcej informacji na temat działalności misji archeologicznej Uniwersytetu Warszawskiego w Ptolemais znajduje się na oficjalnej stronie misji na Facebooku >>