„Kobyła historii jest dzikim, nieujeżdżonym mustangiem. Można wskoczyć na jej grzbiet, a nawet utrzymać się tam przez czas pewien, tyle że nie sposób nią pokierować – w końcu zawsze nas zaniesienie tam, gdzieśmy nie zamierzali i nie spodziewali się znaleźć” – w ten sposób własne życiowe doświadczenie, w którym ważne miejsce zajmuje Uniwersytet Warszawski, interpretuje autor książki prezentowanej przez Maksymiliana Sasa w kolejnym odcinku cyklu #CzytajzUW.

Maksymilian Sas pełni funkcję koordynatora Centrum Wsparcia Dydaktyki UW. Z wykształcenia jest historykiem, mediewistą. Naukowo zajmuje się kulturą polityczną i religijną wcześniejszego średniowiecza, z którego to obszaru przygotowuje rozprawę doktorską. W cyklu Czytaj z UW prezentuje autobiografię Karola Modzelewskiego (1937-2019), profesora Uniwersytetu Warszawskiego, w którego seminariach uczestniczył.

– Karol Modzelewski w swojej autobiografii przedstawia nie tylko własne losy, ale niezwykle barwnie, ze swadą i analityczną przenikliwością opisuje dynamicznie zmieniający się świat wokół niego – od czasów swojego dzieciństwa w sowieckiej Rosji, przez dorastanie w okresie kształtowania się władzy komunistycznej w powojennej Polsce, aż po działalność opozycyjną, powstanie i upadek „Solidarności”, a także przemiany zachodzące po 1989 roku. Co najcenniejsze, w swojej opowieści nieustannie łączy perspektywę historyka i świadka oraz czynnego uczestnika wydarzeń, które obecnie są częścią podręczników historii – mówi Maksymilian Sas.

Wyznania poobijanego jeźdźca

– Prof. Modzelewski zwykł mawiać, że chociaż jego miastem jest Wrocław, gdzie mieszkał i pracował naukowo od lat 70. do 90. XX wieku, to jego uczelnią zawsze pozostał Uniwersytet Warszawski. Tutaj skończył w 1959 roku studia historyczne i rozpoczął przygotowywanie rozprawy doktorskiej pod kierunkiem prof. Aleksandra Gieysztora, ukończonej ostatecznie w 1974 roku.

Karierę naukową Karola Modzelewskiego przerwało uwięzienie w 1965 roku oraz wyrzucenie z Uniwersytetu po wydaniu „Listu otwartego do partii” napisanego wspólnie z Jackiem Kuroniem. Mimo to był jednym inicjatorów protestów studenckich na Uniwersytecie Warszawskim w marcu 1968 roku, po których został ponownie uwięziony. Do pracy na Uniwersytecie Warszawskim powrócił w latach 90. XX wieku.

– Z własnego doświadczenia, jako uczestnik seminariów prowadzonych przez Profesora, mogę powiedzieć, że lubił i cenił dyskusje ze studentami. Były one dla niego samego inspirujące – dodaje Maksymilian Sas.

Książka Karola Modzelewskiego „Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca” zdobyła literacką Nagrodę Nike w 2014 roku.