Międzyuczelniany zespół z udziałem badaczek z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW stworzył narzędzie oceny kompetencji informacyjnych doktorantów, którzy uczą się z jednoczesnym prowadzeniem badań. Artykuł na ten temat ukazał się w czasopiśmie „The Journal of Academic Librarianship”.

Prof. Małgorzata Kisilowska-Szurmińska oraz dr Magdalena Paul z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego wraz z badaczami z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz Uniwersytetu Gdańskiego przeprowadziły badania kompetencji informacyjnych doktorantów. Ich wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym „The Journal of Academic Librarianship”.

Wiedza, umiejętności i kompetencje

Naukowcy postanowili ocenić poczucie własnej skuteczności (ang. self-efficacy) młodych naukowców w zakresie kompetencji informacyjnych. Podczas badań opracowali narzędzie pod nazwą ILDoc (ang. Information Literacy Doctoral Students), uwzględniające poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji doktorantów. Kompetencje informacyjne badane były w nawiązaniu do założeń Procesu Bolońskiego. Badanie skierowano do doktorantów z pięciu polskich uczelni: Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

– Zagadnienie kompetencji informacyjnych doktorantów jest rzadziej podejmowane niż na przykład to dotyczące studentów. W artykule koncentrujemy się na unikatowym kontekście polskich szkół doktorskich. Badanie ujawniło wzajemne relacje pomiędzy takimi wskaźnikami kompetencji, jak dostęp do informacji, ich wyszukiwanie i analiza czy zarządzanie bibliografią. Otwiera to drogę do stworzenia systemowej strategii wsparcia edukacji i badań doktorantów – mówi dr Magdalena Paul.

Wyniki badania wykazały luki w zaawansowanych umiejętnościach wyszukiwania i zarządzania bibliografią przez doktorantów. – Płeć i wiek wydają się nie mieć znaczącego wpływu na samoocenę własnych kompetencji informacyjnych, natomiast rok studiów i pomyślne wyniki oceny śródokresowej wpływają na poczucie własnej skuteczności w zakresie kompetencji informacyjnych. Dodatkowo kierunek studiów wpływa na umiejętności studentów w zakresie dostępu do informacji i ich analizy – mówi dr Paul.

Narzędzie wsparcia

Oparte na wynikach rekomendacje opracowane przez badaczy obejmują zindywidualizowane szkolenie i wsparcie doktorantów w zakresie kompetencji informacyjnych. – Istotna jest również ciągłość szkolenia w zakresie kompetencji informacyjnych wraz z kolejnymi etapami prac badawczych doktorantów. Warto podkreślić także rolę współpracy bibliotekarzy i wykładowców. Model i narzędzie ILDoc oferuje instytucjom akademickim, bibliotekom i wykładowcom cenne spostrzeżenia na temat kompetencji informacyjnych, które można wykorzystać w celu poprawy strategii wsparcia doktorantów w procesie ich kształcenia i pracy naukowej – podkreśla badaczka.