– Dzięki książce „Kameliowy Sklep Papierniczy” uświadomiłam sobie na nowo, jak ważna jest sztuka komunikacji – zarówno rozmowy bezpośrednie, jak i formułowanie wypowiedzi oraz przelewanie myśli na papier – tak o powieści japońskiej pisarki Ito Ogawy mówi Barbara Chmielewska, kierowniczka biblioteki Wydziału Psychologii UW w kolejnym odcinku cyklu #CzytajzUW.

Barbara Chmielewska jest absolwentką filologii rosyjskiej na Uniwersytecie Warszawskim. W bibliotekach UW pracuje od ponad piętnastu lat. W  2008 roku dołączyła do zespołu  Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie (BUW), a w lutym 2023 –  do biblioteki Wydziału Psychologii. Jest zwolenniczką otwartej nauki i publikowania w otwartym dostępie.

Jest miłośniczką języków – zarówno polskiego, jak i obcych – oprócz rosyjskiego i angielskiego mówi też po niemiecku, czesku i portugalsku. Interesują ją ponadto wszystkie tematy, które się wiążą z wodą: jednostki pływające, historia rzek, fauna i flora wodna, a ostatnio także ekohydrologia.

Barbara Chmielewska została bohaterką kolejnego odcinka w cyklu #Czytaj z UW, przedstawiając powieść japońskiej autorki Ito Ogawy.

Sztuka korespondencji

Kameliowy sklep papierniczy jest miejscem, w którym pracuje główna bohaterka książki. Hatoko, nazywana przez przyjaciół Poppo, odziedziczyła sklep w spadku po swojej babci, a wraz z nim również nową profesję. Zgodnie z długoletnią rodzinną tradycją zajmuje się bowiem pisaniem listów na zamówienie.

Nie jest łatwo napisać list idealny, a jeszcze trudniej zrobić to w czyimś imieniu. Część listów pisanych przez Hatoko jest sztampowa i banalna. Są to m.in. podziękowania, gratulacje oraz kondolencje. Jednak wśród zamówień pojawiają się też takie, w których ludzie zdradzają jej swoje największe sekrety i latami skrywane historie. Poppo pomaga swoim zleceniodawcom ubrać myśli w odpowiednie słowa i nadać im prawidłową formę. Tak powstają listy miłosne, korespondencja dotycząca zerwania wieloletnich przyjaźni czy kartki z nieba.

Okazuje się, że w japońskiej sztuce epistolarnej wszystko ma znaczenie: dobór odpowiedniego alfabetu i narzędzia pisarskiego, gramatura, odcień i faktura papieru, a także kolor i gęstość atramentu.

– Z książki dowiadujemy się m.in., że do pisania listów żałobnych należy używać jaśniejszego tuszu niż zazwyczaj. Ma to sugerować, że atrament został rozcieńczony łzami, które spłynęły na kamień pisarski – wyjaśnia Barbara Chmielewska.

Nawet grafika zamieszczona na znaczku pocztowym może nieść ukryte przesłanie. „Jeśli koperta jest twarzą listu, to znaczki są szminką, która decyduje o tym, jak twarz będzie wyglądać” – czytamy w powieści.

Odcinek czwarty trzeciej edycji cyklu Czytaj z UW znajduje się na kanale YT.  

 

Wskazówki na życie

Wolno rozwijająca się fabuła ukazana jest na tle przemijających pór roku, którym towarzyszą odpowiednie rytuały religijne i japońskie tradycje. To historia o godzeniu się z życiem i śmiercią, a także o odnajdywaniu siebie.

– W książce jest ukazany proces dojrzewania głównej bohaterki, jej powolna przemiana i otwarcie się na ludzi. Nie ma tu wartkiej akcji i niespodziewanych zdarzeń, to raczej niespieszna delikatna opowieść z Japonią w tle – wyjaśnia Barbara Chmielewska.

Podczas lektury książki czytelnik może zapoznać z wieloma cennymi wskazówkami, jakie babcia przekazała swojej wnuczce. – „Wiosną jedz to, co gorzkie, latem – ocet, jesienią – ostre, a zimą – tłuste”. Cytat wybrałam nieprzypadkowo, dlatego że w powieści znajduje się wiele smakowitych przepisów kuchni japońskiej – wyjaśnia Barbara Chmielewska i dodaje: – Wszystko to składa się na interesującą i zachwycającą opowieść o tym, jak ważne są relacje, jak ważna jest pamięć o bliskich, o tych, którzy już odeszli, a także jak ważne jest wspólne świętowanie i przy tym wspólne jedzenie.

Kameliowy Sklep Papierniczy to książka, która zachęca do tego, żeby nieco zwolnić i nabrać dystansu, cieszyć się drobnymi przyjemnościami, a także zadbać relacje – zarówno te bliższe, jak i dalsze.

Książka Ito Ogawy Kameliowy Sklep Papierniczy znajduje się w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie w wolnym dostępie, w dziale literatura.