23 kwietnia o godz. 12.00 prof. François Englert, wybitny uczony, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki z 2013 roku, emerytowany pracownik Wolnego Uniwersytetu w Brukseli, otrzyma tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego.

Prof. François Englert jest belgijskim naukowcem o polskich korzeniach – jego rodzice wyemigrowali z Polski w 1924 roku. Ukończył studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki w Brukseli oraz fizykę na Wolnym Uniwersytecie w Brukseli (Université Libre de Bruxelle, ULB), gdzie w 1959 roku obronił pracę doktorską. Przez większość swojej kariery naukowej związany był z ULB.

Przełomowe badania

Prof. François Englert w 1964 roku napisał – wspólnie z prof. Robertem Broutem – fundamentalną pracę Broken Symmetry and the Mass of Gauge Vector Mesons. W 2013 roku otrzymał – razem z prof. Peterem Higgsem – Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za teoretyczne poznanie mechanizmu wyjaśniającego pochodzenie mas cząstek elementarnych, który został potwierdzony odkryciem cząstki elementarnej zwanej cząstką Higgsa. Doświadczenie przeprowadzono w 2012 roku na Wielkim Zderzaczu Hadronów w Cernie. Mechanizm Brouta, Englerta i Higgsa (BEH) jest podstawowym elementem współczesnej teorii oddziaływań elementarnych opartej na kwantowej teorii pola z symetrią cechowania. Teoria znalazła potwierdzenie w doświadczeniach laboratoryjnych, umożliwiając zrozumienie ewolucji Wszechświata – od powstania nukleonów i jąder atomowych. Po odkryciu mechanizmu BEH skoncentrował się na podstawowym problemie teoretycznym, jakim jest rozwiązanie pozornego konfliktu między klasyczną teorią grawitacji Einsteina a kwantowym opisem pozostałych oddziaływań, zwłaszcza teorią superstrun i supergrawitacji.

Oprócz Nagrody Nobla prof. Englert jest laureatem wielu innych prestiżowych nagród i wyróżnień, m.in. Prix Francqui (1982), Europejskiego Towarzystwa Fizycznego (1997), Nagrody Wolfa (2004), Nagrody Sakurai przyznawanej przez Amerykańskie Towarzystwo Fizyczne (2010) czy Nagrody Księcia Asturii w dziedzinie badań naukowych i techniki (2013).

Jego współpraca z naukowcami z Uniwersytetu Warszawskiego przyczyniła się do rozwoju nowatorskich badań na Wydziale Fizyki oraz kształceniem kadry naukowej. W latach 70. i na początku lat 80. Stefan Pokorski – obecnie profesor na Wydziale Fizyki UW – odbywał staże w Cernie, gdzie mógł pracować z prof. Englertem. Na Wydziale Fizyki UW otworzonych zostało ponad dwadzieścia przewodów doktorskich poświęconych badaniom nad zastosowaniami i uogólnieniami mechanizmu BEH w Modelu Standardowym, jak i w jego rozszerzeniach.