365 dni pod znakiem nauki

Drukuj

 Poniżej prezentujemy wybór osiągnięć naszych badaczy i studentów, przypominamy wyniki najważniejszych konkursów na granty, zachęcamy do zapoznania się z przełomowymi publikacjami. Zestawienie jest oczywiście niepełne, nie sposób byłoby przedstawić pełną listę badań prowadzonych przez ponad 3,5 tysiąca naszych naukowców.

 

Styczeń

Na początku roku uruchomiono aplikację, dzięki której internauci mogą sprawdzić, jak wyglądało niebo w dowolnym dniu i miejscu. Personal Space pozwala każdemu skorzystać z sieci robotycznych teleskopów, zlokalizowanych na całym świecie. Stworzenie aplikacji było częścią międzynarodowego projektu GLORIA, w którym bierze udział Wydział Fizyki UW >>

 

Luty W pierwszych rozstrzygniętych w 2014 roku konkursach Narodowego Centrum Nauki – Harmonia, Maestro, Sonata Bis – pracownicy UW zdobyli 11 grantów na sumę 14,3 mln zł. Był to dopiero początek sukcesów naszych naukowców w programach NCN. W kolejnych miesiącach poznaliśmy laureatów m.in. programów Opus, Preludium, Sonata, Etiuda, Fuga. W sumie w całym 2014 roku pracownicy Uniwersytetu zdobyli 202 granty, tym samym UW zajął 1. miejsce wśród wszystkich polskich uczelni i ośrodków naukowych >>

 

Marzec

W Muzeum Sztuki w Limie otwarto wystawę skarbów znalezionych w pierwszym niesplądrowanym grobowcu Wari. Odkrycie naukowców z Instytutu Archeologii zostało uznane za jedno z 10 najważniejszych znalezisk archeologicznych roku na świecie. Odkryty grobowiec preinkaskiej cywilizacji pochodzący z VIII wieku n.e. zawierał kilkadziesiąt szkieletów i ponad 1200 darów grobowych wykonanych m.in. ze złota, srebra i brązu >>

 

Tradycja studiów indologicznych na UW ma już prawie 100 lat.  Dziś UW to jedyny ośrodek w Polsce i jeden z niewielu na świecie, który naucza języka bengalskiego. Wykładany jest też tamilski, hindi oraz sanskryt. Relacje polsko-indyjskie, a także indyjska kultura i edukacja były tematem rozmów podczas międzynarodowego seminarium „India and Poland – 60 years of diplomatic relations: legacy and ways forward”. Rocznie na Uniwersytecie odbywa się blisko 500 konferencji naukowych, w tym 250 z udziałem gości z zagranicznych ośrodków badawczych.

 

Na łamach „Applied Physics Letters” ukazała się praca podsumowująca badania naukowców z Wydziału Fizyki UW oraz Laboratoire National des Champs Magnetiques Intenses w Grenoble. Fizycy znaleźli następcę grafenu, dowodząc, że dwusiarczek molibdenu lepiej sprawdzi się jako element struktury komputerów >>

 

Kwiecień

Wystartowały prace badawcze w laboratorium stworzonym wspólnie przez UW oraz firmę Google. Naukowcy z Digital Economy Lab analizują wpływ nowoczesnych technologii na gospodarkę, społeczeństwo, a także samą naukę. W grudniu w DELabie otwarto strefę działania, w której studenci, absolwenci i pracownicy UW mogą realizować swoje pomysły biznesowe >>

 

Poznaliśmy wyniki konkursów Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Pracownicy UW zdobyli środki na 30 projektów i byli najliczniejszą grupą wśród laureatów trzech modułów NPRH >>

 

MajBiolodzy z Uniwersytetu w Marburgu i Uniwersytetu Warszawskiego zakończyli badania dotyczące tego, jak przekształcanie przez człowieka siedlisk leśnych wpływa na interakcje między roślinami a zwierzętami i owadami. W pracy, która ukazała się na łamach „Nature Communications”, naukowcy dowiedli, że wyrąb lasu prowadzi do utraty liczby gatunków rozprzestrzeniających nasiona roślin oraz liczby gatunków je zapylających >>

 

46 uczelni, ośrodków badawczych i firm prywatny utworzyło Mazowiecki Klaster Chemiczny. Jednym z założycieli jest Uniwersytet Warszawski. To kolejna inicjatywa, która łączy uczelnię z Płockim Parkiem Przemysłowo-Technologicznym, koordynatorem klastra >>

 

Pod koniec maja poznaliśmy wyniki II edycji naukowego rankingu polskich uczelni tygodnika „Polityka”, opartego na danych dotyczących publikacji i ich cytowań. Tak jak w pierwszej edycji, w zestawieniu zwyciężył Uniwersytet Warszawski >>

 

Przez cały rok na naszej stronie ukazywały się informacje na temat najnowszych publikacji, które ukazały się nakładem Wydawnictw Uniwersytetu Warszawskiego. Nowości WUW zdobyły sobie uznanie w konkursach. W maju „Klasyczny język japoński” autorstwa dr hab. Iwony Kordzińskiej-Nawrockiej z Wydziału Orientalistycznego UW otrzymał wyróżnienie w konkursie ACADEMIA 2014 dla najlepszej publikacji akademickiej i naukowej >> W listopadzie dr Robert Gawkowski z Archiwum UW za książkę „Krybar. Uniwersytet w cieniu powstańczych walk” otrzymał nagrodę Klio >>

 

Czerwiec

Prof. Grzegorz Pietrzyński z Obserwatorium Astronomicznego UW zajął II miejsce w plebiscycie „Nauka to wolność” MNiSW na najważniejsze wydarzenie naukowe ostatnich 25 lat ogłoszono w połowie maja. Astronoma nagrodzono za niezwykle precyzyjny pomiar odległości do Wielkiego Obłoku Magellana. W gronie 25 nominowanych osiągnięć, wydarzeń i projektów aż 8 związanych było z UW >>

 

Uniwersytet Warszawski dołączył do grona europejskich ośrodków badawczych zajmujących się praktycznym wykorzystaniem właściwości grafenu w ramach projektu „Graphene Flagship”. Program finansuje Komisja Europejska, z Polski biorą w nim udział dwie instytucje >>

 

Czerwiec był miesiącem sukcesów studenckich. Aż 25 projektów badawczych studentów z UW zyskało dofinansowanie w konkursie MNiSW Diamentowy grant. Młodzi naukowcy zajmują się m.in. analizą modułów genetycznych, postsocjalizmem w Gruzji, nowoczesnymi technikami dokumentacji badań archeologicznych oraz gwiazdami kataklizmicznymi >> Pod koniec miesiąca studencki z WMIM zdobyli srebrny medal podczas finałów XXXVIII Akademickich Mistrzostw Świata w Programowaniu Zespołowym, które odbyły się w Rosji >>

 

Lipiec

Astronomowie z projektu OGLE odkryli unikalny, pozasłoneczny system planetarny. O sukcesie można było przeczytać na łamach „Science”. Odkryta planeta i jej macierzysta gwiazda bardzo przypominają konfigurację Ziemia-Słońce >> Nie było to jedyne sensacyjne odkrycie zespołu OGLE w 2014 roku. W październiku naukowcy opisali na łamach „Astrophysical Journal” obserwacje bliźniaka Urana >>

 

Sierpień

Wakacje to zawsze bardzo pracowity okres dla uniwersyteckich archeologów, prowadzących wykopaliska na kilkudziesięciu stanowiskach na całym świecie. W gruzińskiej miejscowości Gonio, na południe od Batumi, zespół z UW odkrył rzymskie łaźnie pochodzące z drugiej połowy I w. n.e. >> Inna grupa archeologów z Uniwersytetu prowadziła badania w Jaskinie Wisielców na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Odkryto w niej m.in. unikatowy zespół zabytków z IV wieku n.e. i odnaleziono nienaruszoną warstwę z epoki żelaza >>

 

Za wybitny dorobek naukowy Prezes Rady Ministrów nagrodził karnistę prof. dr. hab. Lecha Gardockiego z Wydziału Prawa i Administracji oraz literaturoznawcę prof. dr hab. Zofię Mitosek z Wydziału Polonistyki. To nie jedyni naukowcy z UW wyróżnieni w 2014 roku przez premiera >>

 

Diagnostyką nowotworów tarczycy oraz poszukiwaniem spowalniaczy działania enzymów zajmują się laureatki programu Lider Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Choć medycyna nie jest nauczana na Uniwersytecie od kilkudziesięciu lat, to jednak tematy z zakresu nauk o zdrowiu są stale obecne w badaniach naszych naukowców. NCBiR przyznał w 2014 roku UW środki m.in. na opracowanie metod wspomagania regeneracji mięśni szkieletowych, badania nad radiofarmaceutykami (Program Badań Stosowanych), a także prace związane z komórkami macierzystymi i nowatorskimi metodami inżynierii tkankowej (STRATEGMED).

 

Digitalizacja kolekcji starych druków, trójwymiarowe modele zabytków i znalezisk archeologicznych, humanistyczne repozytoria otwartej nauki – to dowody na to,  że humanistyka cyfrowa na Uniwersytecie rozwija się od wielu lat. W 2014 roku powstało Digital Humanities Lab, które zrzesza pracowników różnych uniwersyteckich jednostek zajmujących się tą dziedziną. DHLab reprezentuje UW w konsorcjum DARIAH-PL, które powstało w sierpniu na podstawie porozumienia kilkunastu polskich uczelni i ośrodków naukowych >>

 

Wrzesień

Uniwersyteccy matematycy znaleźli dowód na hipotezę Bernoulliego. O wynikach ich prac doniósł „Annals of Mathemathics”. Naukowcy już od ćwierć wieku zmagali się z tym zagadnieniem >>

 

Wydziały, instytuty, katedry, centra i laboratoria, a także Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie i Ogród Botaniczny – blisko 30 uniwersyteckich jednostek zaprosiło do siebie fanów odkrywania zagadek świata podczas 18. edycji Festiwalu Nauki >>
Październik
Chemik prof. Karol Grela oraz fizyk prof. Iwo Białynicki-Birula otrzymali w 2014 roku Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Jest ona uznawana za najbardziej prestiżowe polskie wyróżnienie naukowe. Wśród pracowników UW jest kilkunastu laureatów z poprzednich lat. W 2014 roku także w innych konkursach FNP naukowcy z Uniwersytetu zdobyli granty na badania (m.in. Start, Mistrz, IMPULS). 

 

20 października na stronie UW ukazał się pierwszy film z cyklu o 7 laureatach grantów European Research Council z Uniwersytetu. W ciągu kilku tygodni filmy na YouTubie oraz Facebooku obejrzało ponad 66 tys. osób >>

 

Listopad

W listopadzie poznaliśmy laureatów Nagród Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, wśród nagrodzonych za osiągnięcia naukowe i pracę dydaktyczną znaleźli się pracownicy Uniwersytetu. W poprzednich miesiącach resort nauki dofinansował projekty badawcze w konkursie Iuventus Plus oraz przyznał stypendia młodym naukowcom.

 

Grudzień

Dlaczego Europejczycy decydują się na wyjazd do innego kraju wspólnoty? Czy przyciągają ich wyższe zarobki, czy może znaczenie odgrywa też opieka socjalna, poziom szkolnictwa lub dobrze funkcjonująca służba zdrowia? Na te pytanie postara się odpowiedzieć zespół dr. Pawła Kaczmarczyka, którego projekt „Europejskie systemy zabezpieczenia społecznego w czasach mobilności” nagrodzono w międzynarodowym konkursie NORFACE >>

 

Na łamach „Optics Express” można przeczytać o badaniach fizyków z UW, którzy skonstruowali atomową pamięć do przechowywania informacji kwantowej. Ich sukces może być przełomem dla kryptografii kwantowej wykorzystywanej m.in. w bankach i wojsku >>