Uniwersytet Warszawski a nowa ustawa – materiał roboczy zespołu rektorskiego UW

10 października podczas posiedzenia Senatu UW prof. Marcin Pałys, rektor UW zaprezentował materiał roboczy opracowany przez zespół rektorski  „Uniwersytet Warszawski a nowa ustawa o nauce i szkolnictwie wyższym. Nauka, kształcenie, szkoły doktorskie, rada uczelni (pdf)”. Dokument powstał w wyniku dyskusji prowadzonych w ubiegłym roku podczas spotkań otwartych dla społeczności, pracy think tanków, rozmów zespołu rektorskiego z radami wydziałów. Materiał stanowi punkt wyjścia do dalszej debaty. Konkluzje z dyskusji dotyczącej zaprezentowanego materiału, która odbyła się na posiedzeniu Senatu, zostaną zawarte w kolejnych opracowaniach.

W październiku 2019 roku zacznie obowiązywać nowy Statut UW. Taki jest wymóg ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, która weszła w życie 1 października 2018 roku. Uchwalenie Statutu to kompetencja Senatu uczelni, natomiast kształt dokumentu zostanie wypracowany w toku wewnętrznych konsultacji, które rozpoczęły się na UW już w ubiegłym roku akademickim. Organizowane były spotkania otwarte dla społeczności UW, a w marcu 2018 roku rektor powołał 5 zespołów zw. think tankami (4 z nich zaprezentowały już pierwsze efekty swej pracy >>).

Prace nad nowym statutem będą toczyły się podczas posiedzeń Senatu UW oraz w komisjach senackich. W tym roku akademickim zaplanowano 9 dodatkowych posiedzeń Senatu, które będą dotyczyły wdrażania nowej ustawy. Pierwsze z nich odbyło się 10 października. Dokument przedstawiony wówczas senatorom przez rektora Pałysa służył pokazaniu, jak wiążą się ze sobą w spójną koncepcję prezentowane wcześniej rozwiązania dot. szkół doktorskich, nadawania stopni czy kształcenia, wypracowane przez zespół rektorski i think tanki. Materiał odnosi się jedynie do wybranych obszarów działalności uczelni, a w ramach nich prezentuje tylko pewne zagadnienia. Wiele tematów czy kwestii szczegółowych nie zostało w nim jeszcze uwzględnionych. –  Żebyśmy mogli posuwać się naprzód w naszej dyskusji dotyczącej tego, jak powinien funkcjonować uniwersytet, musimy podejmować decyzje dotyczące spraw głównych. Bez tych kluczowych rozstrzygnięć nie będziemy w stanie przejść do szczegółów – wyjaśniał rektor.

– Przygotowując ten dokument, wychodziliśmy z założenia, że w możliwie dużym stopniu powinniśmy wykorzystać istniejące na uniwersytecie struktury, które mają swoje osiągnięcia i które stanowią zakotwiczenie dla wielu procesów i działań uniwersyteckich. Nie braliśmy pod uwagę scenariusza, który zakładałby, że siadamy nad czystą kartką papieru i wszystko rysujemy od nowa – mówił na posiedzeniu Senatu prof. Pałys. Rektor podkreślał, że funkcjonujące obecnie na uczelni wydziały będą nadal pełnić rolę środowisk naukowych służących rozwojowi badań w danej dyscyplinie lub interdyscyplinarnych. Wydziały będą także miejscem zatrudnienia pracowników oraz zarządzania infrastrukturą badawczą. To przez nie przebiegać będą najważniejsze strumienie finansowe. Dodał jednocześnie, że wewnętrzna struktura jednostek – obecnie w wielu przypadkach wielopiętrowa i skomplikowana – powinna ulec pewnemu uproszczeniu. – Spodziewamy się, że refleksja nad tym, jak powinien funkcjonować uniwersytet po wejściu w życie nowej ustawy, będzie prowadziła do zmian w strukturze uczelni, ale wolelibyśmy, żeby te inicjatywy pojawiały się wewnątrz środowisk czy wydziałów, żeby nie były narzucane z góry jako decyzje administracyjne. Wiemy, że pojawiły się pomysły dotyczące innej organizacji w różnych środowiskach. Wszystkie one będą dyskutowane – mówił rektor.

W materiale roboczym zespół rektorski opisał, jak wyobraża sobie struktury związane z działalnością naukową oraz prowadzeniem kształcenia na UW. Dokument zawiera propozycje dotyczące m.in. powołania rad naukowych dyscypliny, Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia oraz kolegiów studiów. Rektorzy zarysowali, jak mogłyby działać na uczelni szkoły doktorskie oraz jacy członkowie wprowadzonej przez ustawę rady uczelni najlepiej przysłużyliby się rozwojowi uniwersytetu.

Po zaprezentowaniu koncepcji przez rektora Pałysa, swoje opinie na jej temat zgłaszali senatorowie. Dyskusja dotyczyła m.in. zasad wyboru członków i kompetencji rad dyscyplin oraz Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia; zadań kolegiów studiów i wydziałów prowadzących działalność naukową, a także ich wzajemnych relacji; przyszłej polityki rekrutacyjnej uniwersytetu; kwestii podziału subwencji finansowej wewnątrz uczelni. Pytania dotyczyły też zmian w strukturze administracji. – Struktura administracji i zatrudnienia pracowników administracyjnych będzie musiała zostać zmieniona, tak żeby ją dostosować do tego, co przyjmiemy w warstwie naukowej i dydaktycznej. Ale mogę uspokoić wszystkich, że pracy administracyjnej nie będzie mniej. Zadania będą te same lub będzie ich więcej, tyle tylko że być może zostaną one inaczej umiejscowione. Na większości wydziałów są np. osoby, które zajmują się prowadzeniem spraw stopni i tytułów. Te osoby nadal będą potrzebne, tylko nie będą już wspomagać rady wydziału a radę dyscypliny, która zapewne będzie miała te same uprawnienia, jeśli chodzi o nadawanie stopni. To samo dotyczy obsługi studenckiej i innych obszarów. Nie przewidujemy żadnych strukturalnych redukcji zatrudnienia w administracji – mówił prof. Andrzej Tarlecki, prorektor UW ds. kadrowych i polityki finansowej.

Dyskusje na temat zaprezentowanej przez zespół rektorski wstępnej koncepcji będą się toczyć w komisjach senackich, think tankach, podczas spotkań dla społeczności (najbliższe odbędą się 6 i 7 listopada), a także podczas kolejnych posiedzeń Senatu UW.

11 października odbyło się spotkanie zespołu rektorskiego z kierownikami jednostek niebędących wydziałami poświęcone dyskusji nad tym samym materiałem.