Rosyjskojęzyczna uczelnia służyła zaborcy jako narzędzie rusyfikacji społeczeństwa polskiego. Większość profesorów przyjechała z Rosji. Z każdą dekadą malała liczba studentów polskich, którzy jednak aż do końca XIX w. stanowili większość. Podczas rosyjskiego okresu poprawiła się sytuacja materialna uczelni, rozbudowie uległy jej gmachy, kolekcje naukowe i zbiory biblioteczne. Powstały też charakterystyczne obiekty architektoniczne: Biblioteka, Brama Główna oraz Nowoczesny Szpital Dzieciątka Jezus.
Siedzibą rosyjskojęzycznego uniwersytetu był Pałac Kazimierzowski. Fotografia Konrada Brandla z 1870 r.