– Celem rzecznika jest udzielanie wsparcia wszędzie tam, gdzie pojawia się jakaś trudność w życiu akademickim. Ombudsman działa niezależnie i poufnie. Jego zadaniem jest słuszne i skuteczne pomaganie w zmianie i uzdrowieniu sytuacji. Wszystko po to, by zadbać o przestrzeganie praw studentów, doktorantów i pracowników – mówi dr Anna Cybulko, rzeczniczka akademicka Uniwersytetu Warszawskiego. W przyszłym roku minie 10 lat, odkąd pełni tę funkcję. W obecnej kadencji zamierza się skupić m.in. na kwestii zdrowia psychicznego.
Uniwersytet Warszawski jest wspólnotą złożoną i różnorodną. Może dzielić nas wiek, płeć, pochodzenie etniczne, narodowość, wyznanie, światopogląd, orientacja seksualna czy stopień niepełnosprawności. Wszyscy jednak mamy prawo do równego traktowania.
Równość, otwartość i wzajemny szacunek to zasady, którymi powinien kierować się każdy członek społeczności UW. Nie ma tu miejsca na dyskryminację.
Szczególnie istotnym zadaniem jest wzmacnianie świadomości bogactwa i korzyści wynikających z różnorodności naszej wspólnoty. Uniwersytet Warszawski systematycznie podejmuje działania na rzecz budowania środowiska wolnego od wszelkich przejawów nierównego traktowania.
Ważną rolę pod względem instytucjonalnym pełni w tym kontekście ombudsman, czyli rzecznik akademicki. UW jest wśród polskich uczelni pionierem w zakresie ustanowienia tej funkcji.
Od początku (2011 rok) sprawuje ją dr Anna Cybulko – mediatorka, moderatorka, nauczycielka akademicka oraz trenerka umiejętności społecznych. Jako rzeczniczka akademicka udziela wsparcia studentom, doktorantom i pracownikom UW. Pomaga zawsze wtedy, gdy pojawia się jakaś trudność w życiu akademickim. – Rzecznik działa niezależnie i poufnie, co oznacza, że przede wszystkim wspiera we wszystkich sprawach, które trudno załatwić w inny sposób, czyli zarówno w problemach komunikacyjnych, konfliktach, trudnościach relacyjnych, jak i w kłopotach organizacyjnych i koordynacyjnych. Ombudsman reaguje również na problemy związane z naruszeniami prawa i zasad etyki, molestowaniem czy dyskryminacją. Jego zadaniem jest wsparcie w zmianie i uzdrowieniu sytuacji w taki sposób, aby było to słuszne i skuteczne – tłumaczy dr Anna Cybulko.
Do działań, które może podjąć ombudsman zalicza się np. mediację, wyjaśnienie sprawy, interwencję w danej jednostce, zasugerowanie rekomendacji wprowadzenia zmian systemowych, a czasami bardziej dyscyplinujące, takie jak przekazanie sprawy do innych organów, komisji, zgłoszenie przełożonym. – Wszystko po to, by zadbać o przestrzeganie praw studentów, doktorantów i pracowników. Rzecznik pełni także funkcję sygnalisty. Może przekazywać władzom informacje o nieprawidłowościach, które zostały mu wskazane w poufny sposób przez członków społeczności akademickiej – dodaje rzeczniczka.
Jak zgłosić problem?
Sprawy do ombudsmana mogą zgłaszać osoby indywidualne – pracownicy, doktoranci i studenci – oraz jednostki organizacyjne Uniwersytetu Warszawskiego, a także organy samorządu studenckiego i doktoranckiego.
Podjęcie czynności przez ombudsmana następuje:
- po zgłoszeniu się ze sprawą przez zainteresowanego członka społeczności akademickiej;
- na wniosek organów samorządu studentów lub samorządu doktorantów;
- na wniosek rektora;
- na wniosek jednostki organizacyjnej Uniwersytetu;
- z własnej inicjatywy.
Szczegóły dotyczące procedury zgłoszenia sprawy do rzeczniczki akademickiej znajdują się na stronie: http://ombudsman.uw.edu.pl/sposob-dzialania/procedury/.
W związku z wytycznymi zawartymi w zarządzeniu nr 233 rektora UW z 16 października 2020 r. oraz w zarządzeniu nr 217 rektora UW z 29 września 2020 r. zespół ombudsmana pracuje do odwołania w trybie zdalnym. Pracownicy Biura Rzeczniczki Akademickiej dostępni są mailowo w godz. 9.00–15.00.
Kontakt: ombudsman(at)uw.edu.pl
W trosce o zdrowie psychiczne
Kwestią, wokół której dr Anna Cybulko zamierza się skupić w trakcie swojej kolejnej kadencji jest dbałość o zdrowie psychiczne członków społeczności UW. – Temat ten jest generalnie coraz ważniejszy, niezależnie od wybuchu epidemii. Narastające trudności w funkcjonowaniu psychicznym, psychologicznym to problem cywilizacyjny, rzutujący też na możliwości akademickie czy rozwoju. Teraz w czasie pandemii te problemy się jeszcze pogłębiły – mówi dr Cybulko.
Rzeczniczka akademicka planuje podjęcie działań w tym zakresie na trzech poziomach: procesu studiowania, pracy kadry akademickiej i potencjalnych zagrożeń, jakie niektóre osoby mogą wywoływać dla otoczenia lub np. podczas pracy w grupach na zajęciach.
Działania ombudsmana na UW
Praca rzeczniczki akademickiej wiąże się z wieloma aktywnościami podejmowanymi na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji na Uniwersytecie. Dzięki jej współpracy z innymi członkami społeczności, w tym dr hab. Julią Kubisą, główną specjalistką ds. równouprawnienia, powstały m.in.:
- Procedura Antydyskryminacyjna;
- Kurs na Równość;
- kampania „Wszyscy jesteśmy Równoważni”;
- Plan Równości Płci, wersja w j. angielskim – The Gender Equality Plan for the University of Warsaw.
Budowaniu na UW środowiska wolnego od dyskryminacji służy też wiele innych działań, w tym:
- warsztaty rozwijające postawy równościowe;
- wydawanie aktów prawnych i materiałów edukacyjnych zawierających kompleksowe informacje dotyczące m.in. rodzajów dyskryminacji, procedur zgłaszania jej przypadków, instytucji uniwersyteckich, publicznych i pozarządowych udzielających wsparcia osobom poszkodowanym, a także równościowego języka;
- praca instytucji, których zadaniem jest przeciwdziałanie dyskryminacji oraz udzielanie wsparcia osobom, które zetknęły się z problemem.
Działania równościowe na UW >>
Pomoc prawna na UW
Akademicka Poradnia Prawna
www.akademickaporadniaprawna.pl
Doradcy pracujący w Poradni – studenci ostatnich lat, absolwenci i doktoranci Wydziału Prawa i Administracji UW – udzielają bezpłatnych porad prawnych w sprawach typowo akademickich (m.in. regulaminy studiów, regulaminy pomocy materialnej), a także z zakresu m.in. prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, prawa pracy oraz prawa administracyjnego.
Poradnia kieruje swoją ofertę do studentów warszawskich uczelni. Warunkiem udzielenia porady jest posiadanie ważnej legitymacji studenckiej lub innego dokumentu poświadczającego status studenta. W związku z pandemią COVID-19 porady udzielane są za pośrednictwem internetu. Aktualne informacje o godzinach i formie przyjęć znajdują się na stronie internetowej Poradni oraz na profilu FB Akademickiej Poradni Prawnej.
Dane kontaktowe:
Akademicka Poradnia Prawna na Uniwersytecie Warszawskim
ul. Krakowskie Przedmieście 24 p. 109, 00-927 Warszawa
tel.: 22 826 49 99, 22 826 56 13
e-mail: biuro@akademickaporadniaprawna.pl
Klinika Prawa UW
www.wpia.uw.edu.pl/klinika-prawa
Klinika Prawa UW, czyli Studencki Ośrodek Pomocy Prawnej przy WPiA UW, to zespół studentów ostatnich lat, którzy udzielają bezpłatnych porad prawnych osobom w trudnej sytuacji materialnej. W ramach Kliniki działają sekcje prawa pracy, cywilnego, karnego („ofiary przemocy i dyskryminacji”, „tymczasowo aresztowani”, „redukcja szkód”, „niewinność”), praw człowieka („uchodźcy”), medycznego („cywilna”, „karna i odpowiedzialność zawodowa”), a także administracyjnego.
Pomoc prawna udzielana jest przez studentów, których pracę nadzorują koordynatorzy – osoby z doświadczeniem w konsultacjach prawniczych. Klinika Prawa stwarza studentom okazję do zdobycia praktycznych umiejętności w udzielaniu porad klientom i rozwiązywania problemów prawnych, a osobom w trudnej sytuacji materialnej daje możliwość skorzystania z bezpłatnej pomocy. Na spotkanie można umówić się osobiście, drogą mailową lub telefoniczną.
Studenci Kliniki Prawa w roku akademickim 2020/2021 zaczną udzielać porad po 15 listopada. W okresie pandemii porady będą udzielane mailowo oraz listownie.
Siedziba:
Collegium Iuridicum I
ul.Krakowskie Przedmieście 26/28 p. 102, 00-927 Warszawa
Adres do korespondencji:
Klinika Prawa
Wydział Prawa i Administracji UW
ul. Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel./fax (+48 22) 55 24 318
tel. (+48 22) 55 20 811
e-mail: klinika@wpia.uw.edu.pl
Centrum Rozwiązywania Sporów i Konfliktów przy WPiA UW
Jest to centrum wykorzystujące techniki mediacji oraz inne polubowne metody rozwiązywania sporów. Jego celem jest promowanie kultury rozwiązywania konfliktów. Zespół CRSiK prowadzi działalność edukacyjną i badawczą, a także praktykę z zakresu mediacji, moderacji oraz zarządzania konfliktem, w tym bezpłatne mediacje akademickie z udziałem pracowników i studentów UW w sporach wynikających z pracy i nauki na uczelni.
Dane kontaktowe:
Collegium Iuridicum II,
ul. Lipowa 4 p. 3.5, 00-316 Warszawa
fax/tel. 22 552 59 23
e-mail: mediacje@uw.edu.pl