Słowo grudnia

Drukuj

Internauci wybrali słowo grudnia – został nim „trybunał”. Trwa głosowanie na słowo roku. Wyniki konkursu zostaną ogłoszone w styczniu.

– W ostatnim miesiącu mówimy, słuchamy i czytamy przede wszystkim o Trybunale Konstytucyjnym, ale i rzeczownik bez przymiotnika jest ciekawy. Po pierwsze jeśli wierzyć etymologii, nie ma sądu bardziej zgodnego z wolą ludu niż trybunał (dla prawników trybunał to organ władzy sądowniczej, sąd, my pozwalamy sobie na potoczne uogólnienie). Słowo to pochodzi z łaciny: ‘tribunal’, dalej od ‘tribun’ – trybun ludowy w Rzymie, wreszcie ‘tribus’ – lud, plemię. W tradycji polskiej trybunałem nazywa się od czasów Rzeczpospolitej obojga narodów organy władzy sądowniczej kontrolujące inne władze: np. trybunał koronny, który dla Wielkopolski i Mazowsza zbierał się w Piotrkowie, zwanym dla upamiętnienia tego faktu Trybunalskim. Trybunał to zapożyczenie bardzo stare. Świadczy o tym końcowe ł, w które zmieniło się obce l, tak jak w słowach pryncypał czy inicjał, starszych niż mundial albo vertical – wyjaśniają językoznawcy z UW.

 

Trybunał został wybrany słowem tego miesiąca. A na słowo roku można głosować do 31 grudnia. Trzeba wejść na stronę Słowa na czasie i kliknąć na jedno spośród słów miesiąca w 2015 roku: „frankowicz”, „górnik”, „zaćmienie”, „ludobójstwo”, „JOW”, „zamach”, „dopalacz”, „uchodźca” i „imigrant”, „granica”, „sejm” i „parlament”, „niepodległość”, „smog” i „trybunał. Można też podać swoją propozycję.

 

Oprócz internautów, swój typ wskaże także kapituła, do której należą profesorowie Jerzy Bartmiński, Jerzy Bralczyk, Andrzej Markowski, Jan Miodek, Walery Pisarek, Renata Przybylska i Halina Zgółkowa.

 

Słowo roku 2015 wybrali już Niemcy i Rosjanie. W obu przypadkach to „uchodźcy” („Fluchtlinge”, „bezenci”), a także Brytyjczycy, którzy postawili na „emoji” (emotikon).

 

Instytut Języka Polskiego UW piąty raz organizuje ogólnopolski plebiscyt na słowo roku. Akcję wspierają Narodowe Centrum Kultury i Fundacja Języka Polskiego. IJP UW regularnie prezentuje słowa miesiąca, tygodnia i dnia na stronach slowanaczasie.uw.edu.pl oraz slowadnia.clarin-pl.eu.